ตราประจำจังหวัดลำพูน พระบรมธาตุหริภุญชัยตามตำนานก่อสร้างขึ้นราว พุทธศตวรรษที่ ๑๗ ในสมัยพญาอาทิตยราช กษัตริย์แห่งราชวงศ์
จามเทวีวงศ์ เพื่อประดิษฐานพระบรมสารีริกธาตุที่ปรากฏขึ้นบนที่ดินในเขตพระราชฐานเดิม ลักษณะของพระบรมธาตุฯ
เป็นรูปสี่เหลี่ยมทรงปราสาท มีการบูรณะปฏิสังขรณ์ต่อมาหลายครั้งหลายสมัย จนเปลี่ยนรูปทรงเป็นเจดีย์ฐานกลม
แบบลังกา มีการบูรณะปฏิสังขรณครั้งสำคัญใน พ.ศ. ๑๙๙๐ ในสมัยพระเจ้าติโลกราชกษัตริย์เมืองเชียงใหม่
ที่ได้โปรดให้ก่อองค์พระมหาเจดีย์สูงขึ้นจากเดิมเป็น ๙๒ ศอก อย่างที่เห็นในปัจจุบัน
พระบรมธาตุหริภุญชัย เป็นโบราณสถานศักดิ์สิทธิ์คู่บ้านคู่เมืองลำพูน ที่มีศรัทธาประชาชนเคารพนับถือมาก
จนเกิดประเพณีสำคัญ อีกอย่างหนึ่งของลำพูน คือประเพณีสรงน้ำองค์พระบรมธาตุหริภุญชัย ในเดือนแปดเป็งหรือ
ตรงกับวันขึ้น ๑๕ ค่ำเดือน ๖ ของทุกปี