Department of English

Faculty of Arts, Chulalongkorn University

2202313  Translation: English-Thai

Informative Text (English-Thai) Discussion

Wat Pho Inscriptions

Besides its historical significance, Wat Pho is also the site of collections of knowledge in various disciplines, which is uniquely Thai in flavor.  The collection is an embodiment of Thai wisdom and heritage.  It came into being during the reign of King Rama III. The king had sages and royal scholars review various treatises on poetry, traditional medicine and medical recipes, and he then had this wonderful information inscribed onto stone plates that were put up as decorations around the buildings and structures of the temple.  The inscriptions continue to serve as a valuable source of knowledge for people from all over the globe, and from all walks of life. Wat Pho is thus referred to as Thailand’s first open university.  In 2008, UNESCO included Wat Pho in its Asia/Pacific Memory of the World Register, and the majority of the Wat Pho inscriptions were registered as Memory of the World in 2011.  The Wat Pho inscriptions form a comprehensive record of knowledge in the categories of history, religion, customs and tradition, literature, linguistics, medical science and proverbs.

Reference

• "หลัก เกณฑ์การทับศัพท์," ราชบัณฑิตยสถาน
• "หลัก เกณฑ์การทับศัพท์ภาษาอังกฤษ," ราชบัณฑิตยสถาน
• "หลัก เกณฑ์การ เว้นวรรค," ราชบัณฑิตยสถาน
• วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม (วัดโพธิ์)
• วัด พระเชตุพนวิมลมังคลาราม (official website)
• United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO official site)
• "Memory of the World" (highlights, background, program objectives)
  UNESCO established the Memory of the World Programme in 1992. Impetus came originally from a growing awareness of the parlous state of preservation of, and access to, documentary heritage in various parts of the world.War and social upheaval, as well as severe lack of resources, have worsened problems which have existed for centuries. Significant collections worldwide have suffered a variety of fates. Looting and dispersal, illegal trading, destruction, inadequate housing and funding have all played a part. Much as vanished forever; much is endangered. Happily, missing documentary heritage is sometimes rediscovered.
• "Memory of the World Register"
  The Memory of the World Register lists documentary heritage which has been recommended by the International Advisory Committee, and endorsed by the Director-General of UNESCO, as corresponding to the selection criteria regarding world significance and outstanding universal value.
• "Memory of the World Documentary Heritage in Asia and the Pacific" (2016)
  The Epigraphic Archives of Wat Pho
  To preserve traditional learning and practice for the public, King Rama II (1824–1851) ordered 50 scholars to prepare a set of writings giving an overview of Thai culture. Between 1831 and 1841 these writings were inscribed onto 1,431 stone slabs from 32 × 14 centimetres to 200 × 110 centimetres in size, which were fixed to the walls of 25 buildings of the Wat Pho Monastery in the centre of Bangkok.
• "แผนงานความทรงจำแห่งโลกของยูเนสโก," Bureau of International Cooperation, Ministry of Education
  เมื่อปี พ.ศ. 2535 องค์การศึกษา วิทยาศาสตร์ และวัฒนธรรม แห่งสหประชาชาติ หรือ ยูเนสโก (United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization : UNESCO)   ได้ก่อตั้งแผนงานมรดกความทรงจำแห่งโลกขึ้น (The Memory of the World Programme of UNESCO)เพื่อให้ทั่วโลกได้ตระหนักถึงการอนุรักษ์มรดกเอกสาร และเผยแพร่มรดกภูมิปัญญาของโลกที่บันทึกไว้เป็นลายลักษณ์อักษร หรือสื่อผสม เช่น หนังสือตัวเขียน สิ่งพิมพ์ โสตทัศนวัสดุ ซึ่งเก็บอยู่ ณ ห้องสมุด และหอจดหมายเหตุทั่วโลก ซึ่งถือเป็นแหล่งรวบรวมความคิด และประสบการณ์ที่สะท้อนให้เห็นความหลากหลายของความคิดริเริ่ม และวัฒนธรรมของชนชาติต่างๆ ทั่วโลก [1]
  
  ความทรงจำแห่งโลก (Memory of the World) คือ มรดกเอกสารที่บันทึกเป็นลายลักษณ์อักษร (Documentary Heritage) เกี่ยวกับมรดกวัฒนธรรมแห่งโลก แสดงให้เห็นวิวัฒนาการของความคิด การค้นพบ และผลงานของสังคมมนุษย์ ซึ่งเป็นมรดกตกทอดจากสังคมในอดีตให้กับสังคมปัจจุบันเพื่อที่จะสืบสานให้แก่สังคมใน อนาคต
  [...]    
  จารึกวัดโพธิ์ ได้รับการประกาศขึ้นทะเบียนในระดับภูมิภาคเอเชียแปซิฟิก เมื่อปีพ.ศ.2551 และขึ้นทะเบียนในระดับโลกใน ปีพ.ศ.2554 “วัดโพธิ์” หรือ “วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม ราชวรมหาวิหาร” เป็นพระอารามหลวงชั้นเอก เป็นวัดโบราณเก่าแก่ที่ราษฎรสร้างขึ้นมาตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยาเป็น ราชธานี ต่อมาได้ถือว่าเป็นพระอารามหลวงประจำรัชกาลที่ 1 และมีการบูรณปฏิสังขรณ์ครั้งใหญ่ในสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 3 ซึ่งได้เริ่มมี “จารึกวัดโพธิ์” ขึ้น โดยพระองค์ได้ทรงมีพระราชประสงค์ให้พระอารามแห่งนี้เป็น “มหาวิทยาลัย” สำหรับประชาชนทั่วไป พระองค์จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้นำเอาองค์ความรู้จากปราชญ์ของไทยและสรรพศิลปวิทยาการต่างๆ เช่น ตำราการแพทย์ โบราณคดี และวรรณกรรม โคลง ฉันท์ กาพย์ กลอนทั้งหลาย ฯลฯ มาจารึกลงบนแผ่นหินอ่อน ประดับไว้ตามบริเวณผนัง-เสาพระระเบียงรอบพระอุโบสถ พระวิหาร พระวิหารคด และศาลารายรอบพระมณฑปภายในวัด ซึ่งทรงมุ่งหวังให้ยั่งยืนและเผยแพร่ให้ประชาชนศึกษาได้อย่างเสรี เป็นแหล่งเล่าเรียนวิชาความรู้ของมหาชน โดยไม่เลือกชนชั้น วรรณะ ยศถาบรรดาศักดิ์ เพราะในสมัยนั้นยังไม่มีหนังสือ ไม่มีโรงเรียน การเล่าเรียนส่วนใหญ่จะมีสอนให้อยู่ตามวัดต่างๆ เท่านั้น พระอารามแห่งนี้จึงเปรียบเสมือนมหาวิทยาลัยแห่งแรกของไทย เพิ่มเติมจากการเล่าเรียนวิชาสามัญศึกษาที่มีอยู่ตามวัดทั่วไป แม้ว่าเวลาจะผ่านไปกว่า 178 ปี วัดโพธิ์ก็ยังคงเป็นแหล่งเรียนรู้สรรพวิทยา เห็นได้จากความรู้เกี่ยวกับโยคะศาสตร์และตำราการนวดแผนโบราณวัดโพธิ์ เป็นที่รู้จักแพร่หลายออกไปทั่วโลกในปัจจุบัน

Discussion

• Word variation
• Wat Pho
• the temple
• วัดโพธิ์
• พระอาราม
• Wat Pho inscriptions
• collections of knowledge
• the collection
• inscriptions
• collections of knowledge in various disciplines
• สรรพศิลปวิทยาการต่าง ๆ
• วิชาความรู้
• which is uniquely Thai in flavor
• มีกลิ่นอายความเป็นไทย
• มีลักษณะเฉพาะเป็นไทยอยู่
• มีลักษณะเฉพาะให้ความรู้สึกเป็นไทย
• มีลักษณะเฉพาะให้ความรู้สึกไทย ๆ
• ให้อรรถรสไทย ๆ
• valuable
• ทรงคุณค่า
• ล้ำค่า
• มีค่า

Vocabulary

• inscriptions
• besides
• significance
• site
• collections
• knowledge
• disciplines – สาขาวิชา แขนง สาขา
• uniquely
• flavor
• embodiment
• wisdom
• heritage
• to come into being
• sages
• review
• treatises
• traditional
• recipes
• wonderful
• wonderful (Merriam-Webster)
  1: exciting wonder: marvelous, astonishing ex. a sight wonderful to behold
  2: unusually good: admirable ex. did a wonderful job
• wonderful (Collins English Dictionary)
  1. exciting a feeling of wonder; marvellous or strange
  2. extremely fine; excellent
• plates
• as
• decorations
• serve
• globe
• all walks of life
• thus
• referred to as
• open university
• register
• the majority of
• form
• comprehensive
• record
• categories
• customs
• proverbs

Links

Stone Inscriptions and Wat Po Information

• Wat Pho Stone Inscriptions
• ประชุม จารึกวัดพระเชตุพนฯ, 2517
• Warangkana Srikamnerd, "King Rama III's Wat Phra Chetuphon Inscriptions: Continuing Work from King Rama I," วรรณวิทัศน์ 13 (Nov. 2013)
  จารึกวัดพระเชตุพนฯ ซึ่งเป็นที่รู้จักส่วนใหญ่และได้รับยกย่องว่าเป็นการบันทึกความรู้ไว้มากมายนั้น สร้างขึ้นในสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวในคราวที่ปฏิสังขรณ์ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาวาศ พ.ศ. ๒๓๗๔ ซึ่งจารึกเหล่านี้มีจำนวนมากกว่าพันแผ่น จากการสำารวจจารึกเพื่อนำเสนอให้ยูเนสโกเพื่อประกาศขึ้นทะเบียนเป็นมรดกความทรงจำ าแห่งโลกในทะเบียนนานาชาติ คณะทำางานได้พบจารึกจำนวน ๑,๔๔๐ แผ่น ซึ่งความเป็นจริงแล้วสันนิษฐานว่าน่าจะมีจารึกมากกว่า ๒,๐๐๐ แผ่น (พระราชวาที, ๒๕๕๔, น.๒๘)
• สุปราณี คงนิรันดรสุข, "จารึกวัดโพธิ์ จารึกโลก จารึกธรรม," นิตยสาร ผู้จัดการ 360 องศา, Feb. 2012.
  [...]
  วัดโพธิ์จึงเปรียบเสมือน “มหาวิทยาลัยเปิดแห่งแรก” ของประเทศไทย ที่กษัตริย์สร้างระบบการศึกษาเพื่อประชาชนได้เข้าถึงภูมิปัญญาไทยจากจารึกวัดโพธิ์ 1,440 รายการและได้รับการยกย่องจากนานาชาติ ถึงความสำคัญและครอบคลุมครบถ้วนภูมิปัญญาไทยทั้ง 6 หมวดที่ควรรู้ขณะเดินเที่ยววัดโพธิ์ ได้แก่
  
  หนึ่ง-หมวดพระพุทธศาสนา (310 แผ่น) มี 12 เรื่อง คือ เรื่องมหาวงษ์ พระสาวกเอตทัคคะ พระสาวิกา เอตทัคคะ อุบาสิกาเอตทัคคะ พาหิรนิทาน ทศชาติชาดก เวสสันดรชาดก อรรถกถาชาดก ญาณ 10 นิรยกถาและ เปรตกถา
  
  สอง-หมวดเวชศาสตร์ (608 แผ่น) มี 9 เรื่อง ได้แก่ ตำรายา แผนเส้น แผนฝี แผนปลิง แม่ซื้อ ลำบอง ราหู โองการปัดพิษแสลง อาธิไท้โพธิบาท และโคลงภาพ ฤษีดัดตน
  
  สาม-หมวดวรรณคดีและสุภาษิต (341 แผ่น) มี 11 เรื่อง ได้แก่ โคลงกลบท โคลงภาพจำหลักเรื่องรามเกียรติ์ โคลงโลกนิติ เพลงยาวกลบท ตำราฉันท์มาตราพฤติ ตำราฉันท์วรรณพฤติ ฉันท์พาลีสอนน้อง ฉันท์กฤษณาสอนน้อง ฉันท์อัษฎาพรนร สุภาษิตพระร่วง และนิทาน 12 เหลี่ยม
  
  สี่-หมวดทำเนียบ (124 แผ่น) มี 3 เรื่อง ได้แก่ ทำเนียบหัวเมืองและผู้ครองเมือง ทำเนียบสมณศักดิ์ และโคลงภาพต่างคนต่างภาษา
  
  ห้า-หมวดประวัติ (21 แผ่น) มี 2 เรื่อง ได้แก่ ประวัติการบูรณปฏิสังขรณ์แต่ละอาคาร และจารึกชื่อเฉพาะต่างๆ ได้แก่ วิหารทิศพระมหาเจดีย์ฯ และสถูป
  
  หก-หมวดประเพณี (36 แผ่น) มี 1 เรื่อง ได้แก่ ริ้วกระบวนแห่พระกฐินทางสถลมารค
  
  ประชาชนได้เข้าถึงศึกษาหาความรู้แผนไทยทั้งหมดได้โดยสามารถคัดลอกจาก “ศิลาจารึกวัดโพธิ์” ที่ประดับอยู่ในวิหารอาราม บริเวณพื้นที่ระเบียงรอบพระอุโบสถ ระเบียงรอบพระมหาเจดีย์ ศาลาคู่หน้าพระมหาเจดีย์ และศาลานวด โดยแยกจารึกได้ออกเป็นหลายสาขาคณะวิชา เช่น แพทย์แผนไทย (เปรียบเสมือนคณะแพทยศาสตร์) ตำราการแพทย์แผนไทยบำบัดรักษาโรคต่างๆ ได้ผลดีจริง เนื้อหาจารึกครอบคลุมทั้งสมุฏฐานของโรค-ตำรายารักษาโรคแม่และเด็ก-ตำราชื่อยาชื่อ โรค-ตำราสรรพคุณยา-ตำรานวดที่ใช้มือ คนไทยรู้จักการนำเส้นประธานสิบมาใช้รักษาโรค เส้นประธานสิบเป็นความรู้ทางการแพทย์แผนไทยที่มีการบันทึกในตำราการนวดไทย ต่างๆ หลายตำราที่จารึกไว้ที่วัดโพธิ์
• "จารึกเรื่องรามเกียรติ์ วัดพระเชตุพนฯ แผ่นที่ ๔๓," Inscriptions in Thailand Database, Princess Maha Chakri Sirindhorn Anthropology Centre
  พิมพ์เผยแพร่    ประชุมจารึกวัดพระเชตุพน (กรุงเทพฯ : อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง, ๒๕๔๔), ๒๓๕.
  ประวัติ    ประชุมจารึกวัดพระเชตุพนฯ ซึ่งแจกในงานพระศพพระวิมาดาเธอ กรมพระสุทธาสินีนาฏ ปิยมหาราชปดิวรัดาเมื่อ พ.ศ. ๒๔๗๒ ในเชิงอรรถซึ่งเป็นคำอธิบายที่เข้าใจว่าเป็นพระนิพนธ์ในสมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพได้ระบุว่า จารึกที่ผนังศาลามณฑปทิศตะวันออกและทิศใต้ได้สูญหายไปหมดแล้ว ส่วนทางทิศตะวันตกและทิศเหนือยังหลงเหลืออยู่ แต่ก็ไม่ครบสมบูรณ์ ส่วนเนื้อหาของจารึกทรงกล่าวว่า “ตรวจสอบได้ความว่าเหล่านี้ย่อความจากหนังสือนารายณ์สิบปาง” ต่อมาเมื่อ พ.ศ. ๒๔๒๔ นิยะดา เหล่าสุนทร และ Waledeman C. Sailor ผู้เชี่ยวชาญด้านจิตรกรรมฝาผนัง ได้ร่วมกันศึกษาโดยถ่ายภาพจิตรกรรมเรื่องรามเกียรติ์ และคัดลอกจารึกตามอักขรวิธีที่ปรากฏ พิมพ์เผยแพร่ใน วารสารศิลป วัฒนธรรม ปีที่ ๓ ฉบับที่ ๑๒ (ตุลาคม ๒๕๒๕) ชื่อบทความ “จิตรกรรมเรื่องรามเกียรติ์วัดพระเชตุพนฯ ที่ถูกลืม”
  เนื้อหาโดยสังเขป    กล่าวถึงเรื่องรามเกียรติ์ตั้งแต่ตอนดาบสทั้ง ๕ ทูลขอบุตรให้ท้าวธตรฐ จนถึงตอนพระนารายณ์ชวนพระนางลักษมีขึ้นทรงพญาครุฑ เสด็จไปเฝ้าพระอิศวรที่เขาไกรลาส พร้อมด้วยพระอินทร์และเทวดาทั้งปวง
• "'จารึก วัดโพธิ์' มรดกความทรงจำแห่งโลก," วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
  [...] ที่ประชุมคณะกรรมการที่ปรึกษานานาชาติว่าด้วยแผนงานความทรงจำแห่งโลกขององค์การศึกษา วิทยาศาสตร์  และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ หรือ ยูเนสโก  ครั้งที่ ๑๐ ณ เมืองแมนเชสเตอร์ สหราชอาณาจักร  เมื่อวันที่ ๒๗ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๕๔ ประกาศขึ้นทะเบียนจารึก ๑,๔๔๐ แผ่น ของวัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามราชวรมหาวิหาร หรือเรียกกันติดปากว่า “วัดโพธิ์” เป็นมรดกความทรงจำแห่งโลก (Memory of The World) ในบัญชีนานาชาติ
  [...]
  “จารึกวัดโพธิ์” เริ่มสร้างในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๓ พระองค์ต้องการให้วัดแห่งนี้เป็น “มหาวิทยาลัย” สำหรับประชาชนทั่วไป เพราะในสมัยนั้นยังไม่มีโรงเรียน ไม่มีตำราเรียน การเล่าเรียนส่วนใหญ่อยู่ตามวัด จึงโปรดเกล้าฯให้นำองค์ความรู้จากปราชญ์และสรรพวิชาการ เช่น ตำราการแพทย์ โบราณคดี และวรรณกรรม จารึกลงบนแผ่นหินอ่อน ๑,๔๔๐ แผ่น แล้วประดับไว้ตามบริเวณผนัง – เสาระเบียงรอบพระอุโบสถ พระวิหาร พระวิหารคด และศาลารายรอบพระมณฑปภายในวัด เพื่อให้ประชาชนได้เรียนรู้
• Wat Pho
• "พิพิธภัณฑ์เฉลิมพระเกียรติ หกรอบ ร.9 วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม," Museum Thailand
  วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม หรือวัดโพธิ์ ตั้งอยู่ข้างพระบรมมหาราชวัง เป็นวัดประจำของรัชกาลที่หนึ่ง มีพระมหาเจดีย์สี่รัชกาลสีสันสวยงาม เป็นมหาวิทยาลัยแห่งแรกของไทย มีโรงเรียนแพทย์แผนโบราณและนวดแผนโบราณ มีรูปปั้นยักษ์วัดโพธิ์ วัดโพธิ์มีชื่อเสียงด้านการท่องเที่ยว นั่นเป็นเพียงบางส่วนที่คนรู้จักวัดโพธิ์
• ว. อำพรรณ, "วัด โพธิ์ : มรดกความทรงจำแห่งโลก," Amarin Book Center
  วัดพระเชตุพนฯ ได้รับการบูรณะปฏิสังขรณ์ครั้งแรกในสมัยของพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช แห่งกรุงรัตนโกสินทร์และมีการดำเนินกิจกรรมต่างๆ ต่อเนื่องโดยตลอด ๓๑ ปี ล่วงมาแล้ว สิ่งปลูกสร้างภายในวัดชำรุดทรุดโทรมลงอย่างมาก วัดพระเชตุพนฯ ได้รับการบูรณะปฏิสังขรณ์คร้งยิ่งใหญ่อีกครั้งในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระ นั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว เนื่องด้วยพระองค์ได้ทรงมีพระราชประสงค์จะให้วัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามเป็นแหล่งรวม สรรพวิชาทั้งมวล และเป็นศูนย์กลางเผยแพร่ความรู้แก่ประชาชน จึงได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จารึกสรรพวิชา ๘ หมวด ครอบคลุมทุกเรื่องลงบนแผ่นศิลานับร้อย นับพันประดับไว้ในบริเวณวัดอีกทั้งรูปเขียนรูปปั้น ทำให้วัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามเปรียบได้กับโรงเรียนอีกสถานะหนึ่ง นอกจากสถานะของวัด เพราะวัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามได้ทำหน้าที่เป็นแหล่งบนทึกความรู้อันกว้างขวาง ครอบคลุมเกือบทุกแขนงวิชานอกเหนือจากความรู้ทางพระพุทธศาสนา
• Pictorial Book of Wat Phra Chetuphon (กรมศิลปากร, 2016)
• สุทธิลักษณ์ อำพันวงศ์, วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม (คุรุสภา)

Other Art and Culture Information

• "ประติมากรรมศิลาจีนในวัด กับความหมายที่แท้จริงของคำว่า 'อับเฉา,'" ศิลปวัฒนธรรม, 30 Aug. 2016.
  ตามวัดหลวงเช่น วัดเทพธิดาราม วัดราชโอรส หรือ วัดพระเชตุพน (วัดโพธิ์) เป็นต้น เราจะพบประติมากรรมจีนทั้งขนาดเล็กและขนาดใหญ่ที่ประดับตามวัด แล้วมักจะเข้าใจผิดกันมาตลอดว่า ประติมากรรมจีน เหล่านี้ คือ “อับเฉา” ที่ใช้ถ่วงเรือสำเภาในรอบขากลับ แต่ที่จริงแล้วน่าจะเป็นสินค้าที่ตอบสนองต่อชนชั้นนำ
  
  มีนักวิชาการจาก ภาควิชาประวัติศาสตร์ศิลปะ คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร คือ ดร.อชิรัชญ์ ไชยพจน์พานิช ได้แก้ความเข้าใจผิดเกี่ยวกับความหมายของคำว่า “อับเฉา” ไว้ว่า
  “ความหมายของอับเฉาเรือในระบบการค้าสำเภาของจีน มิได้หมายถึง สิ่งของที่ใช้สำหรับถ่วงเรือเป็นหลัก แต่หมายถึงสินค้าทั่วไปที่เรือนำมาขาย หรือซื้อกลับไป โดยสินค้าเหล่านั้นทำหน้าที่ถ่วงน้ำหนักเรือไปในตัวด้วย [...]”
• รพีพัฒน์ อิงคสิทธิ์, "ชิ้นส่วนความฝัน…ในห้องสมุดประชาชนอนงคาราม," Sarakadee, 15 Nov. 2013.
  อาคารนี้แต่ก่อนเป็นโรงเรียนปริยัติธรรมของวัดอนงคารามวรวิหาร ต่อมาวัดก็ได้มอบให้เป็นห้องสมุดประชาชนในปี พ.ศ. 2509 ซึ่งสมเด็จย่าฯทรงเสด็จเป็นประธานในพิธีเปิด นับเป็นห้องสมุดประชาชนแห่งแรก ๆ นับตั้งแต่ปี พ.ศ. 2492 ที่รัฐบาลเปิดห้องสมุดประชาชนทั่วประเทศ 17 แห่ง

Home  |  Translation Resources  |  English Help  

Last updated March 17, 2018