Radiation Oncology Chulolongkorn University
รังสีรักษา (Radiation Therapy)
รังสีรักษานั้นมีบทบาทสำคัญยิ่งในการรักษาผู้ป่วยมะเร็งปากมดลูก ประมาณร้อยละ90 ของผู้ป่วย 
มะเร็งปากมดลูกในประเทศไทย และโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์22 ใช้การรักษาด้วยรังสีเป็นหลัก เนื่องจากผู้ป่วย 
ส่วนใหญ่เป็นมะเร็งในระยะลุกลาม (invasive carcinoma) หรือแม้แต่ผู้ป่วยในระยะ carcinoma in situ และ 
ระยะ IA ก็สามารถใช้การรักษาด้วยรังสีได้ ถ้าผู้ป่วยมีภาวะที่ไม่เหมาะสมต่อการทำผ่าตัด 
การรักษาด้วยรังสีมี 2 วิธี คือ 
1. การฉายรังสีจากภายนอก (External pelvic irradiation) เป็นการฉายรังสีจากภายนอกไปที่บริเวณ 
อุ้งเชิงกราน ซึ่งอาจจะใช้รังสี Cobalt-60 หรือเครื่องเร่งอนุภาครังสี (Linear accelerator ที่มีพลังงานตั้งแต่ 
6-25 MV) โดยแหล่งของพลังงานรังสีอยู่ห่างจากตัวคนไข้ในระยะ 80-100 เซ็นติเมตร เพื่อทำลายมะเร็ง 
ปฐมภูมิและควบคุมโรคที่ลุกลามไปยังต่อมน้ำเหลืองและผนังอุ้งเชิงกราน 
2. การใส่แร่เข้าไปในช่องคลอดและโพรงมดลูก (Intracavitary irradiation หรือ Brachytherapy) 
โดยแหล่งกำเนิดของรังสีนั้นอยู่ชิดติดกับตัวมะเร็งปฐมภูมิโดยตรง เพื่อทำลายก้อนมะเร็งของปากมดลูก 
เป็นการให้รังสีเฉพาะที่ วิธีการนี้จะให้รังสีปริมาณสูงมากที่ตัวโพรงมดลูก, ปากมดลูก, ช่องคลอดส่วนบน 
และรอบ ๆ ตัวปากมดลูก (paracervical area) ซึ่งเป็นเนื้อเยื่อที่ทนรังสีได้ดีอยู่แล้ว ขณะเดียวกันลำไส้ตรง 
(rectum), กระเพาะปัสสาวะ, ลำไส้เล็ก และหลอดไต จะได้รับรังสีน้อยกว่ามาก โดยแท่งแร่หรือเม็ดแร่ที่นิยมใช้ในปัจจุบันนี้ คือ Radium-226, Cesium-137, Cobalt-60 และ Iridium-192 (ตารางที่ 2) 
| 
 Radioactive material  | 
 Half life (Tฝ)  | 
 Mean Photon Energy (MeV)  | 
| 
 Ra-226  | 
 1,620 y  | 
 0.78  | 
| 
 Cs-137  | 
 30 y  | 
 0.66  | 
| 
 Co-60  | 
 5.2 y  | 
 1.25  | 
| 
 Ir-192  | 
 74 d  | 
 0.63  | 
ตารางที่ 3 นโยบายการรักษามะเร็งปากมดลูกระยะต่าง 
ภาวะแทรกซ้อนของรังสีรักษาและการดูแลรักษา 
การดูแลผู้ป่วยภายหลังการรักษาด้วยรังสี 
Carcinoma of the cervical stump 
Management of Persistent or Recurrent Tumor 
เทคนิคทางรังสีรักษา (Radiotherapy Technique) 
| 
 ความไวของมะเร็งปากมดลูกต่อรังสี  | 
|
| 
 References  | 
|
| 
 รังสีรักษาในผู้ป่วยมะเร็งปากมดลูก  | 
|
| 
 Home Page  | 
Last modified on 25 October 1996